Το πολιτικό τραγούδι

Αναδημοσιεύουμε, ένα σπάνιο κείμενο του Φώντα Λάδη γραμμένο και δημοσιευμένο στον "Ριζοσπάστη" στις 23 και 25 Ιανουαρίου του 1979. Είναι παρμένο από το βιβλίο του Φώντα Λάδη "Παράδοση και προοπτική" (εκδ. Πύλη - 1987). Το κείμενο αυτό μελετά τον χαρακτήρα του πολιτικού τραγουδιού και τον ρόλο του μέσα στην κοινωνία. Πιστεύουμε δε, πως συμβάλλει σημαντικά στη συζήτηση του καιρού μας για τον χαρακτήρα του πολιτικού τραγουδιού!

του Φώντα Λάδη*

Τι εννοούμε ακριβώς λέγοντας «πολιτικό τραγούδι»; Ποια απ’ τα τραγούδια που ξέρουμε, παλιά ή νεότερα, ανήκουν σ’ αυτή την κατηγορία; Το να δώσουμε αμέσως έναν ορισμό, φαίνεται κάπως δύσκολο. Ίσως να μην είναι και απόλυτα αναγκαίο. Θα έπρεπε να κλείσουμε σε ελάχιστες λέξεις ένα πράγμα που έχει περισσότερες όψεις απ’ ότι αρχικά φαίνεται. Ας αφήσουμε λοιπόν τα πρώτα ερωτήματα και ας έρθουμε σε ορισμένα άλλα: Με ποιους τρόπους και διεργασίες γεννιέται κι αναπτύσσεται το πολιτικό τραγούδι; Έχει νόμους; Πώς λειτουργούν; Έχει κοινά χαρακτηριστικά, που τα βρίσκουμε στα ανάλογα τραγούδια όλων των χωρών;

[ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΗΣ ΜΟΥΣΙΚΗΣ] Μουσική και λόγος: το τραγούδι

Ο πολιτικός στίχος στο ελληνικό τραγούδι | α' μέρος

του Σπύρου Αραβανή

Η ανίχνευση της παρουσίας του πολιτικού στίχου στο ελληνικό τραγούδι προσκρούει πάνω σε μια σειρά ερωτημάτων που αφορούν τόσο εννοιολογικούς προσδιορισμούς, και μουσικολογικές δομές όσο και θέματα ιστορικο-πολιτικής φύσεως και κοινωνιολογικής θεώρησης, με άλλα λόγια, πρόκειται για μια διαρκή πορεία αναζήτησης και όχι μια πλοήγηση με ξεκάθαρες συντεταγμένες. Εξηγώ τι εννοώ με δυο παραδείγματα: Το πρώτο αφορά την προσπάθεια εννοιολόγησης του πολιτικού τραγουδιού και το παράδειγμα είναι δια χειρός Μάνου Χατζιδάκι: Γράφει, λοιπόν, σε ένα σχόλιό του στο Τρίτο Πρόγραμμα της ελληνικής ραδιοφωνίας στις 3 Σεπτεμβρίου 1978: «Πέντε άνδρες συνωμοτούν υπό βροχήν, κάτω από μίαν ομπρέλα. Είναι πολιτική πράξις. Στοιβάζονται μάλιστα κάτω απʼ την ίδια ομπρέλα, για να μη βραχούν. Την ίδια ώρα ακούγεται το τραγουδάκι «Συννέφιασε, συννέφιασε, ψιλή βροχούλα έπιασε». Σαφώς το τραγουδάκι είναι πολιτικό, ιδιαίτερα σαν συνδεθεί με τους πέντε συνωμότες, που προσπαθούν να μη βραχούν. Αν όμως το τραγούδι ακουστεί σε παραλία ερημική, την ώρα που δεν βρέχει, μπορεί να γίνει και προφητικό, αν τύχει και ξεσπάσει η μπόρα, μες σε πέντε το πολύ λεπτά. Αν πάλι δεν βρέξει διόλου, τότε το τραγούδι γίνεται απλούστατα ένα ρεμπέτικο τραγούδι, με κάποιες τάσεις εγωιστικές γιʼ αυτόν που το τραγουδάει, μια κι όλο προσπαθεί να μη βραχεί, ενώ στο τέλος βρέχεται για τα καλά και το φωνάζει με ιδιαίτερη ικανοποίηση στους άλλους τραγουδώντας… για κοίτα με πως βράχηκα». 

"Του Άρη": τραγούδι από τους Social Waste

(Δελτίο Τύπου) Βασίλης Φλώρος: "Η Γη γυρίζει φάλτσα" στη Λαμπηδόνα!

Το συναυλιακό καλοκαίρι συνεχίζεται για τον τραγουδοποιό Βασίλη Φλώρο και τη διαλεχτή μουσική του παρέα, την οποία απαρτίζουν οι : Λουκάς Μεταξάς – κρουστά, Κυριάκος Ταπάκης – ούτι, στεριανό λαούτο, Σωτήρης Καρκανιάς – πιάνο, ακουστική κιθάρα και Γρηγόρης Αριστοβουλίδης – ηχοληψία. 

Έτσι, μετά το συγκινητικό πέρασμά τους από την Κρήτη και το Πάρκο Μιραμπέλλο, σειρά παίρνει την ερχόμενη Παρασκευή 6 του Σεπτέμβρη το Κοινωνικό και Πολιτιστικό Κέντρο “Λαμπηδόνα” στο Άλσος της Αγίας Τριάδας στο Βύρωνα, ένας ολοζώντανος πυρήνας δημιουργίας και έμπρακτης αλληλλεγγύης. Είναι η πρώτη φορά που ο τραγουδοποιός εμφανίζεται στη γειτονιά που γεννήθηκε και μεγάλωσε. Τραγούδια από την πρώτη του δισκογραφική δουλειά με τίτλο "Στις όχθες της αυγής", ανέκδοτο υλικό από το δεύτερο δίσκο "Αλμαγέστη ενός χαμάλη" που αναμένεται να κυκλοφορήσει τον ερχόμενο φθινόπωρο, καθώς επίσης και πολλά αγαπημένα τραγούδια που σμίλεψαν το μουσικό του χαρακτήρα. “Τώρα που η γη γυρίζει φάλτσα, ας γίνει το τραγούδισμα βάλσαμο κι όχι αφιόνι…” 

Παρασκευή 6 Σεπτεμβρίου 2013, “Λαμπηδόνα” Κοινωνικό Πολιτιστικό Κέντρο Βύρωνα (Άλσος Αγίας Τριάδας, Βύρωνας) Ώρα έναρξης : 20.30, είσοδος ελεύθερη.

Δελτίο Τύπου: «ΜΙΑ ΑΠΑΝΤΗΣΗ». Μία συλλογή τραγουδιών ενάντια στο φασισμό. Μια πρωτοβουλία των KollektivA και της Ελληνοφρένειας

Μπορεί η απάντηση στον φασισμό να είναι το τραγούδι; Αυτή ήταν η πρώτη ερώτηση που έθεσαν οι KollektivA και η Ελληνοφρένεια στις αρχές του έτους. Και απάντησαν καταφατικά. Πίστεψαν ότι το τραγούδι μπορεί να μην είναι η κυρίαρχη απάντηση, η πρώτη απάντηση ή η τελειωτική. Πάντως το τραγούδι είναι Μία Απάντηση. Ειδικά σε αυτή την εποχή, που όλοι καλούνται να πάρουν θέση, σε δεκάδες προκλήσεις. Αυτή την απάντηση θέλησαν να δώσουν. Κι ας μη ρώτησε κανείς. Άλλωστε ο φασισμός ποτέ δεν ρωτάει. Εισβάλει βίαια, χτυπάει βίαια, επιβάλλεται βίαια. Κάλεσαν δημιουργούς να ενώσουν τη φωνή τους, τον στίχο τους και τη μουσική τους, σε μια συλλογή αντιφασιστικών τραγουδιών και συνάντησαν πολύ θερμή ανταπόκριση. Η Phonograph με χαρά συνέβαλλε στην ολοκλήρωση αυτής της προσπάθειας και αποτέλεσμα είναι το διπλό cd με τίτλο «Μία Απάντηση». 

Βίντεο από τη συζήτηση/συναυλία στο Βύρωνα

Στις αρχές Μαρτίου '13, πραγματοποιήθηκε στη Λαμπηδόνα συζήτηση και συναυλία με αφορμή την παρουσίαση της συλλογής "Μέρες από ατσάλι". Η εκδήλωση αυτή συνδιοργανώθηκε με το Κοινωνικό Πολιτιστικό Κέντρο Βύρωνα και είχε μεγάλη επιτυχία για τα δεδομένα της χρονικής συγκυρίας που ζούμε (απάθεια, ατομισμός, απογοήτευση κλπ). Το παρακάτω βίντεο το οποίο περιλαμβάνει τις αρχικές τοποθετήσεις της ΤΕΚ και του Κοινωνικού Κέντρου, δίνει μια γεύση από αυτή την εκδήλωση.

Η Ουτοπία στον Ορίζοντα - ένα ντοκιμαντέρ για αυτούς που επιλέγουν να παλεύουν

Επάνοδος

Επάνοδος

Στης Ουτοπίας τον προθάλαμο μείναμε,

την πόρτα δεν τολμήσαμε να σπρώξουμε-

λίγες ακτίνες μέλλοντος μονάχα

και κάποια γέλια παιδικά από το βάθος.

 

Και ύστερα πήραμε τον δρόμο της επιστροφής

ακόμα μια φορά, ακόμα μια γενιά.

 

γεμάτοι συμβουλές, σοφίσματα και ύφος

κάποιων, που φάνταζαν της νιότης μας σπουδαίοι.

 

 

Νίκος Γεωργόπουλος

Οι τραγουδοποιοί των εφοπλιστών

του Γιώργου Σταματόπουλου

Από την κατακλείδα αναγνώστη στην «Εφ. Συν.», χθες: «Δεν θα ξαναπάω να δω τον Σαββόπουλο. Τον γλυκανάλατο, αστό, μουσικό των μεγαλοεπιχειρηματιών». Σπάραγμα από επιστολή αναγνώστριας (11/7/2013): «Ηταν αφοπλιστική η επιμονή της οικογένειας και έτσι δέχτηκα την πρόσκληση», δήλωσε ο αγαπητός Μαχαιρίτσας. Και το σχόλιό της: «Το μόνο σίγουρο είναι ότι ήταν αφοπλιστική μάλλον η αμοιβή για να δώσει το μουσικό στίγμα του σ” αυτό το πάρτι της ανθρώπινης ματαιοδοξίας». Πάντα καίριοι οι αναγνώστες. Σε ό,τι αφορά τον Σαββόπουλο έχουν γραφεί πολλά, θετικά και αρνητικά. Το μόνο που θυμάμαι είναι η έκφραση της αγαπημένης φιλολόγου, όταν τον υπερασπιζόμουν με μανία πριν από τριάντα χρόνια: Σαχλαμαράκιας είναι, μου έλεγε, και με παρότρυνε να ασχοληθώ με αυτούς που πονούσαν την Αριστερά, τον Μπερτολούτσι λόγου χάριν. Πού να ακούσω εγώ (όπως και κάθε νέος, που νομίζει ότι τα ξέρει όλα…). Δεν συμμερίζομαι τον χαρακτηρισμό της, αλλά δεν μου είναι και τόσο ξένος, πλέον, στο κοσμοείδωλό μου (όποιο κι αν είναι αυτό).