Πολεμάμε και τραγουδάμε: Το αντάρτικο τραγούδι (B’ μέρος)

Το Περιοδικό

 

της Νατάσας Κεφαλληνού

«Η Ελλάδα σέρνει το χορό, ψηλά, με τους αντάρτες 
χιλιάδες δίπλες ο χορός, χιλιάδες τα τραπέζια
κι είναι οι νεκροί, στα ξάγναντα,
 πρωτοπανηγυριώτες!»

Άγγελος Σικελιανός

Πολεμάμε και τραγουδάμε ήταν το σύνθημα των ανταρτών του ΕΛΑΣ, πάνω στα βουνά της ελεύθερης Ελλάδας. Τα αντάρτικα τραγούδια που δημιουργήθηκαν και ακούστηκαν  στα δύσκολα χρόνια της Κατοχής εμψύχωσαν και ψυχαγωγούσαν τον λαό και τους αντάρτες, εκφράζοντας το πάθος για την λευτεριά και την ελπίδα για το τέλος του πολέμου, για τη συντριβή των κατακτητών, για τη δημιουργία μιας καλύτερης κοινωνίας. Τα τραγούδια αυτά, παραγόμενα πολλές φορές συλλογικά, αποτελούν όψη του λαϊκού πολιτισμού, του πολιτισμού των «από κάτω». Παρακάτω θα δούμε το δεύτερο μέρος (για το Α’ ΜΕΡΟΣ βλ. εδώ) του αφιερώματος στο αντάρτικο τραγούδι, προσπαθώντας να ανιχνεύσουμε τη μουσική και τη θεματολογία τους.

Εικόνες και μνήμες κατοχής

To blog των Λαμπράκηδων

Ένα ποίημα του φίλου και συντρόφου Φώντα Λάδη φιλοξενούμε σήμερα στις σελίδες του blog των Λαμπράκηδων.
Το ποίημα έχει τίτλο “ΜΕΤΑΞΟΥΡΓΕΙΟ” και μπορούμε να το βρούμε στη συλλογή “Διαδρομές στην Αθήνα”. Το συνοδεύουν εικόνες από την Κατοχή, το κτίριο του Μεταξουργείου και, πάνω απ’ όλα, το σύνθημα του ΕΑΜ, που δηλώνει πως “ΟΙ ΑΝΤΑΡΤΕΣ ΔΕΝ ΠΡΟΣΚΥΝΑΝΕ”.
Με την ανάρτησή μας αυτή τιμάμε τη σημερινή μέρα και επιθυμούμε να στείλουμε το δικό μας μήνυμα αντίστασης στη νέα Κατοχή. Φωνάζουμε κι εμείς ΔΕΝ ΠΡΟΣΚΥΝΑΜΕ κι ελπίζουμε να έχουμε τις δυνάμεις να το κάνουνε πράξη καθημερινά.

ΜΕΤΑΞΟΥΡΓΕΙΟ

Στους τοίχους σφαίρες από μάχες
που χάθηκαν μαζί με κείνο
που τώρα θα’ χες.
Ξεφτίδια από παλιές αφίσες
σφυροκοπάνε τ’ άδειο κάδρο
που τώρα είσαι.
Και κόσμος χάρτινος που τρέχει
και ψάχνει όλα όσα θέλει
μα δεν τα έχει.

ΦΩΝΤΑΣ ΛΑΔΗΣ
(Από τη συλλογή «Διαδρομές στην Αθήνα»)

Θέατρο: Ομάδα quilombola (*) / physicaltheater "Ανθρώπινοι ζωολογικοί κήποι (**) : Η συνέντευξη”

"Ιθαγενείς κανίβαλοι, αρσενικοί και θηλυκοί. Μια μοναδική αποικία αυτής της πιο άγριας, παράξενης και δύσμορφης φυλής, που βγήκε από τα βάθη των άγριων τόπων. Η κατώτατη κατηγορία της ανθρωπότητας". Πώς μια διάλεξη για την ανωτερότητα του “δυτικού πολιτισμού “ καταλήγει στην απομυθοποίηση και απορύθμισή του. Πώς μια αιχμαλωσία γίνεται τόπος συνάντησης όσων αισθάνονται ακόμα ελεύθεροι. 

Οι κάτοικοι μιας άγριας φυλής της Πολυνησίας δίνουν συνέντευξη σε μια Ευρωπαία δημοσιογράφο. Σχολιάζουν το σύγχρονο δυτικό πολιτισμό, τις συνήθειες, την ιδεολογία και εντέλει την ίδια μας την ύπαρξη. Καθρεφτιζόμαστε στα μάτια αυτών που συνήθως καθρεφτίζουν τη φύση.

Η παράσταση είναι work in progress του εργαστηρίου σωματικού θεάτρου που συντονίζει η Νέλλη Πουλοπούλου στο Quilombo Centro Cultural και εντάσσεται σε ένα σχέδιο έρευνας με τίτλο “Shake the datas”. Έχει θέμα την αλλοτρίωση και κεντρικό ερώτημα το πως μπορεί κανείς να ταρακουνήσει τα προσωπικά και κοινωνικά δεδομένα σε μια προσπάθεια αναθεώρησής τους. Η ομάδα σε συνεργασία με την “Κίνηση Καλλιτεχνών με Αναπηρία” στα πλαίσια του “Shake the datas” και του “Αντιφασιστικού Φεστιβάλ Παραστατικών Τεχνών” έχει παρουσιάσει την παράσταση “Ανθρώπινοι ζωολογικοί κήποι: Το κλουβί”.

Δραματουργία: Ομάδα quilombola
Σύλληψη, σκηνοθεσία: Νέλλη Πουλοπούλου
Βοηθός σκηνοθέτη: Χριστιάννα Ζησιμοπούλου
Φωτισμοί: Αδάμ Τσαπέκος
Χειρισμός φωτισμών – Αφίσα: Αγγελική Λυμπεροπούλου
Παραγωγή: Quilombo Centro Cultural

Παίζουν:
Αμπντούλ Ναζαρί
Βίκυ Πάντζιου
Γεράσιμος Ζερβός
Δημήτρης Αποστολόπουλος
Νέλλη Πουλοπούλου
Σέργιος Κομπόγιωργας
Χρήστος Καρυστινός
Χριστίνα Παπαδημητρίου

3rd Handmade & Recycled Theater Festival
30/10 Ώρα: 21:30
31/10 Ώρα: 21:30
1/11 Ώρα: 19:00

Τεχνοχώρος Φάμπρικα (Μεγάλου Αλεξάνδρου 125 & Ευρυμέδοντος-Κεραμεικός). Είσοδος ελεύθερη‐ Ελεύθερη συνεισφορά. Υποχρεωτική κράτηση θέσεων: 210 3411651
______________________
(*) Quilombolas λέγονται οι κάτοικοι των Quilombo που ήταν καταφύγια σκλάβων δραπετών στην αποικιοκρατούμενη Βραζιλία.
(**) Οι ανθρώπινοι «ζωολογικοί» κήποι, που ονομάζονταν επίσης «εθνολογικές εκθέσεις» ή «Negro Villages», ήταν περιφραγμένα θεματικά πάρκα στα οποία εκτίθονταν δημόσια ζωντανοί άνθρωποι τον 18ο, τον 19ο και στις αρχές του 20ου αιώνα. Αυτό συνέβαινε ώστε να αναδειχθούν οι πολιτιστικές διαφορές μεταξύτου δυτικού πολιτισμού και των ιθαγενών. Πολλά εκατομμύρια Ευρωπαίων και Αμερικανών επισκέφτηκαναιχμάλωτους Ζουλού, Σενεγαλέζους, Λάπωνες, Πυγμαίους, Νούβιους, Εσκιμώους, Καλμούχους, βουδιστές μοναχούς, Σουδανούς και Ινδιάνους, τους οποίους παρουσίαζαν ως εξωτικά είδη. Τους Αφρικανούς τους φωτογράφιζαν δίπλα σε πιθήκους και χιμπατζήδες, για να δείξουν στους επισκέπτες ότι ήταν πιο συγγενείς με τα ζώα παρά με τον άνθρωπο. Αυτό σταμάτησε στο Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Για τα ζώα το μαρτύριο συνεχίζεται.

Η Θάτσερ Της Σελήνης

Χρήστος Θηβαίος: Ένας χορτάτος καλλιτέχνης μιλά στους πεινασμένους και τους εγκαλεί λέγοντάς τους, πως δεν πρέπει να τρώνε κάθε μέρα αρνί, μπορούν να τρώνε και παξιμάδια! Να, η απάντηση:

Κόντρα: Η ΤΡΙΛΟΓΙΑ ΤΟΥ ΜΑΞΙΜ, ΠΡΟΒΟΛΕΣ & ΣΥΖΗΤΗΣΕΙΣ

Τιμώντας την 98η επέτειο της Οκτωβριανής Επανάστασης επιστρέφουμε στην περίφημη Τριλογία του Μαξίμ (1935-1939) των πρωτοπόρων κινηματογραφιστών Γκριγκόρι Κοζίντσεφ και Λεονίντ Τράουμπεργκ. 80 χρόνια μετά την πρώτη προβολή τους, οι τρεις αυτές ταινίες εξακολουθούν να αποτελούν σημείο αναφοράς για το σοβιετικό αλλά και τον παγκόσμιο κινηματογράφο, δρέποντας δάφνες ακόμη και από τους ιδεολογικούς πολέμιούς τους. Παρακολουθώντας την αριστοτεχνικά δομημένη πορεία του νεαρού προλετάριου Μαξίμ, ο οποίος από απολίτικος εργάτης εξελίσσεται σε πρωτοπόρο μπολσεβίκο, επαναστάτη και αγωνιστή, βλέπουμε την ιστορία των ανθρώπων που αποτέλεσαν τη «μαγιά» της Επανάστασης του 1917 και της μετέπειτα σοσιαλιστικής οικοδόμησης. 

Συναυλιακές δραστηριότητες πολιτικού/πολιτιστικού περιεχομένου, από το Κοινωνικό Κέντρο Βύρωνα

Local Act, ή αλλιώς, πώς η μουσική δημιουργία και έκφραση ενδυναμώνουν τις έννοιες της αλληλεγγύης και της διεκδίκησης σε κάθε γειτονιά.

Με πρωτοβουλία του Κοινωνικού Πολιτιστικού Κέντρου Βύρωνα (Κ.Π.Κ.Β.) και των ανθρώπων που το στηρίζουν, η κίνηση της Local Act είναι γεγονός! Η Local Act είναι μία ομάδα στο πλαίσιο του Κοινωνικού Κέντρου Βύρωνα, η οποία θα διοργανώνει ανά 15ήμερο συναυλιακές δράσεις στην Λαμπηδόνα. Ύστερα από ανοιχτό κάλεσμα στους καλλιτέχνες και στα συγκροτήματα της ευρύτερης περιοχής, ξεκινά μια διαδικασία που στόχο έχει να συσπειρώσει κάθε δημιουργική και μουσική φωνή που δρα στις γειτονιές αυτές, γύρω από έναν χώρο όπου, εκτός όλων των άλλων, επιχειρείται να αναδειχθεί και μία εναλλακτική πρόταση κοινωνικής οργάνωσης μέσα από την αυτοοργάνωση, την ισότιμη συμμετοχή και την αλληλεγγύη. 

Επιπλέον, με την Local Act γίνεται μια προσπάθεια να αναδειχθεί τόσο η ανάγκη σύνδεσης της τέχνης με τους κοινωνικούς αγώνες όσο και η ανάγκη συλλογικοποίησης της καλλιτεχνικής δράσης. Ακόμα, σημαντική είναι η ενίσχυση της τοπικής μουσικής παραγωγής που παράγεται κυρίως, από κοινωνικά ενεργούς ανθρώπους και δεν πραγματώνεται με κυρίαρχους τους όρους της εμπορευματοποίησης.

Έτσι, η προσπάθεια αυτή είναι ανάγκη να υλοποιηθεί δίχως χορηγούς ή κρατικές/δημοτικές επιχορηγήσεις, ενάντια στη λογική της ιδιωτικοποίησης/εμπορευματοποίησης στην Τέχνη, πάντοτε με κύριους συντελεστές τους εργαζόμενους, τους άνεργους και τους νέους της περιοχής και πάντοτε κοντά στην ντόπια καλλιτεχνική παραγωγή.

Η συναυλιακή δράση της Local Act ξεκινάει την Κυριακή 25 Οκτώβρη. Πρόγραμμα συναυλιών:

Κυριακή 25 Οκτώβρη: Magic de Spell, Μητέρα Φάλαινα Τυφλή,Υπεραστικοί
Κυριακή 8 Νοέμβρη: The Cave Children, Leaving Tomorrow
Κυριακή 22 Νοέμβρη: Deux Points, Freq Professors
Κυριακή 6 Δεκέμβρη: JK One & dj Wheel M., KinGorilla8
Κυριακή 20 Δεκέμβρη: Earth of Distrust, Flesh of Gaia, Lavalanche

Λαμπηδόνα, Άλσος Αγ. Τριάδας, Βύρωνας. Οι συναυλίες ξεκινούν στις 8.00 μμ. Είσοδος ελεύθερη, προαιρετική οικονομική ενίσχυση 

www.facebook.com/byronlocalact

Επικοινωνία-Συμμετοχές:byron.local.act@gmail.com

Υπεραστικοί: Σπλάχνο της λευτεριάς

Νέο τραγούδι των Υπεραστικών το οποίο περιέχεται στη συλλογή της ΤΕΚ "Για όσο χρειαστεί, μέχρι την Απελευθέρωση και την Επιστροφή":

Μάγδα, μάνα μας...*

Μάγδα, μάνα μας,
Όλων μας, 
Της δύναμης μας απέμεινε να παλεύουμε,
Της ξερής ομορφιάς και της λαϊκής συγκίνησης μας,
Της περήφανης κουλτούρας των από κάτω,
που την φανερώνεις πλούσια, διαυγή, και κοφτερή.

Μάγδα, μάνα όλων μας.
Συνειδητή μάνα του σκοτωμένου αδερφού μας.-
Δεν έτυχε να βγει από τα σωθικά σου.

Τον γέννησες επίτηδες.

Μάγδα, μάνα του ιστορικού μας σθένους,
Πάνω στο σπαραγμό σου, το βλέπουμε μπροστά μας.
Κουβαλώντας στα χέρια σου το χρόνο ολόκληρο,
και τη στιγμή που έγινε, κι έσχισε το χρόνο στα δύο. 

Με κόκκινα τα μάτια από το δίκιο,
με οργή που στριμώχνεται ανάμεσα στο στόμα σου,
σηκώνεις με τα δόντια τα βουνά του πόνου σου,
για να δούμε το κουράγιο που εσύ μας δίνεις.

Μάγδα, μάνα μου.

* ...με αφορμή την κατάθεση στη δίκη των νεοναζί της Χρυσής Αυγής, της μητέρας του δολοφονημένου Παύλου Φύσσα...

Παύλος Κατσιβέλης (Παυλέας)

Social Waste & Κωσταντής Παπακωνσταντίνου - Ποτοσί ft DJ Magnum

Ένα τραγούδι αφιερωμένο στον αγώνα των κατοίκων της Χαλκιδικής εναντίον της εξόρυξης χρυσού και της λεηλασίας της φύσης της περιοχής:

LOCAL ACT: Δεκαπενθήμερη συναυλιακή δράση του Κοινωνικού Πολιτιστικού Κέντρου Βύρωνα

Μια από τις κατευθύνσεις των κοινωνικών κέντρων είναι η ανασύσταση του κοινωνικού ιστού σε μια ποιοτικά ανώτερη βάση. Έτσι, τα κοινωνικά κέντρα λειτουργούν ως "εργαστήρια", όπου, εκτός των άλλων, δοκιμάζονται και άλλου τύπου σχέσεις - αντιπαραθετικές προς την κυρίαρχη αντίληψη - που αμφισβητούν την κυριαρχία του εμπορευματικού πλαισίου, αντιπαλεύουν τη λογική της ανάθεσης και, γενικότερα, δοκιμάζουν στοιχεία από τη μελλοντική κοινωνία που οραματιζόμαστε. Το Κοινωνικό Πολιτιστικό Κέντρο Βύρωνα (ΚΠΚΒ) έχει κατακτήσει ένα σημαντικό επίπεδο ωριμότητας, οργάνωσης αλλά και αναγνώρισης και μπορεί να παίξει έναν αναβαθμισμένο ρόλο στον διαρκή αγώνα για την κοινωνική χειραφέτηση των κατοίκων της περιοχής στις συγκεκριμένες ιστορικές και κοινωνικές συνθήκες. Ένα τμήμα της παρέμβασης στη συνείδηση της τοπικής κοινωνίας επιδιώκεται να γίνει μέσω σχεδιασμένων και προγραμματισμένων πολιτιστικών δράσεων.