Η αισθητικοποίηση της πολιτικής

RPROJECT

του Νίκου Δασκαλοθανάση

Η τέχνη δεν μπορεί να αλλάξει τον κόσμο. Μόνη η πολιτική δράση το μπορεί. Όταν λοιπόν η πολιτική δράση «αισθητικοποιείται», τότε καθίσταται συμβολική, δηλαδή, εν πολλοίς, ακίνδυνη. Μια ομάδα μαυ­ρο­ντυ­μέ­νων αγο­ριών και κο­ρι­τσιών που κρα­τούν σιω­πη­λά εμπρός από το πρό­σω­πό τους ένα λευκό προ­σω­πείο έχει κα­τα­λά­βει την πλα­τεία Συ­ντάγ­μα­τος δια­μαρ­τυ­ρό­με­νη για τα μέτρα λι­τό­τη­τας. Μια άλλη ομάδα, σε άλλη στιγ­μή, στέ­κε­ται αμί­λη­τη κρα­τώ­ντας αναμ­μέ­να κεριά μπρο­στά από τον κι­νη­μα­το­γρά­φο Ατ­τι­κόν, στο κέ­ντρο της Αθή­νας, για να εκ­δη­λώ­σει τη δια­μαρ­τυ­ρία της για την κα­τα­στρο­φή του κτι­ρί­ου κατά τη διάρ­κεια συ­γκρού­σε­ων δια­δη­λω­τών-αστυ­νο­μί­ας. Εκ­παι­δευ­τι­κοί, πάλι στο Σύ­νταγ­μα, περ­νούν γύρω τους αλυ­σί­δες, για να κα­ταγ­γεί­λουν την κυ­βερ­νη­τι­κή πο­λι­τι­κή στο χώρο της παι­δεί­ας.

Μάθε τέχνη κι άστηνε...

…κι αν πεινάσεις, πιάστηνε, λέει ο θυμόσοφος λαός μας. Αν και για την αληθινή τέχνη το σχήμα (πρέπει να) λειτουργεί ανάποδα. Να ξεκινά εκεί που σταματά ο καταναγκασμός της εργασίας, εκεί που η δραστηριότητα γίνεται παιχνίδι κι αυτοσκοπός, υπακούοντας μόνο στη φαντασία, στην εσωτερική ανάγκη για δημιουργία κι αισθητική ευχαρίστηση και όχι στο κυνήγι της επιβίωσης –αν και πάλι, πενία τέχνας κατεργάζεται…  

Η τέχνη δηλ ξεκινάει εκεί που η επιβίωση είναι εξασφαλισμένη και τις πράξεις μας, τις κινήσεις μας, δεν τις διατάζει η κοιλιά με τις «χυδαίες υλικές απαιτήσεις της», αλλά η ανάπτυξη του καλλιτεχνικού πνεύματος. Όσο όμως δε συμβαίνει αυτό, το πνεύμα, για να είναι πρωτοπόρο, πρέπει να επιστρέφει κι όχι να δραπετεύει από τον υλικό κόσμο, να φωτίζει τις αιτίες της υποδούλωσής του, το δρόμο για να σπάσουν αυτά τα δεσμά. Η τέχνη εκφράζει το περιττό που είναι απολύτως απαραίτητο, καλύπτει μια βασική, πολύτιμη ανάγκη για την ψυχαγωγία του ανθρώπου κι όχι απλώς για τη διασκέδασή του, που τον διασκορπίζει, όπως δηλώνει κι η ετυμολογία της λέξης «διασκέδαση». 

Πώς μπορεί λοιπόν να υπάρξει τέχνη σε μια εποχή, που κάθε τι «περιττό», χωρίς απτή χρηστική και ανταλλακτική αξία στην αγορά και άμεση δυνατότητα κέρδους, μπαίνει στο κρεβάτι του σύγχρονου Προκρούστη της κρίσης και περικόπτεται; Πώς θα καλύψει το κοινό την ανάγκη του για ψυχαγωγία, όταν περιορίζει τα έξοδα και τις εξόδους του στο ελάχιστο, προτιμώντας την πεπατημένη της τηλεόρασης και άλλων φτηνών υποκατάστατων; Πώς μπορεί να ευδοκιμήσει η τέχνη σήμερα, που η συντριπτική πλειοψηφία των καλλιτεχνών δεν μπορεί να βγάλει τα προς το ζην και ρίχνεται στη μάχη της επιβίωσης, βάζοντας τις καλλιτεχνικές της αξίες σε εκπτώσεις διαρκείας, για να γίνει κι αυτή πιο... ανταγωνιστική; 

Εικόνα σου είμαι κοινωνία και σου μοιάζω. Κι η τέχνη είναι κι αυτή καθρέφτης της κοινωνίας, αλλά όχι παραμορφωτικός, ούτε κάποια παθητική της αντανάκλαση, περισσότερο σα μεγεθυντικός φακός, που εστιάζει κι αναδεικνύει την ουσία, τη γενική τάση, τη διέξοδο. 

Γιατί αποτυγχάνει να το κάνει όμως αυτό στην εποχή μας; Πού έχει χαθεί στις μέρες η συλλογική έκφραση και η καλλιτεχνική έμπνευση; Γιατί δεν παίρνει ερείσματα από τους γεμάτους καιρούς που ζούμε, για να τους εκφράσει και να καταπιαστεί με τα μεγάλα ερωτήματα που βάζουν; Και γιατί έχει περιοριστεί στο ρόλο του καταφύγιου, της απόδρασης από την πραγματικότητα και δε γίνεται όπλο για να την αλλάξει; 

Σε κάθε περίπτωση η τέχνη παραμένει η καρδιά ενός άκαρδου κόσμου, ομορφαίνει αισθητικά και ευαισθητοποιεί μια ακαλαίσθητη κι αναίσθητη πολλές φορές κοινωνία. Η οποία κατακλύζεται από τα επιτεύγματα της τεχνολογικής επανάστασης, αλλά φαίνεται να πάσχει από ένα τελείως διαφορετικό είδος τεχνοφοβίας, απέναντι στα γράμματα και τον πολιτισμό, αυτόν το μεγάλο άγνωστο. Και στην οποία τον πρώτο λόγο τον έχουν οι τεχνοκράτες, χωρίς καμία απολύτως σχέση με την κουλτούρα και την αληθινή τέχνη –απλή συνωνυμία.  

Κι αυτός ο εξανθρωπισμός της απάνθρωπης διάστασής μας και η συμβολή στο ευ (και ανθρωπίνως) ζην είναι ίσως η σημαντικότερη προσφορά της τέχνης διαχρονικά.

Βασίλης Κρίτσας

Η περιπέτεια του απρόβλεπτου

του Δημήτρη Χαλάτση

Εδώ και καιρό οι υπηρέτες των μηχανισμών εξουσίας και οι «μηχανικοί» της άρχουσας ιδεολογίας κατασκευάζουν τον κοινωνικό χώρο και τα πεδία πολιτικής αντιπαράθεσης με τα υλικά των νομοτελειών, της αναγκαιότητας και της προσχεδιασμένης κίνησης, προσπαθώντας πάντα να εξοβελίσουν από την πραγματικότητα το αστάθμητο, έτσι ώστε να καθορίζεται εκ των προτέρων το πολιτικό-κοινωνικό πεδίο αντιπαράθεσης χωρίς «εκπλήξεις».

Πολιτική τέχνη σήμερα: Συμβολή στην συζήτηση για την πολιτική τέχνη και την οργανική σύνδεσή της με το κίνημα

Το κείμενο αυτό, αποτελεί την αρχική τοποθέτηση του Μιχάλη Παπαμακάριου στην συζήτηση με θέμα «Σύγχρονη πολιτική τέχνη: πώς θα γίνουμε κοινωνικά παρεμβατικοί & πολιτικά επικίνδυνοι», η οποία διοργανώθηκε στο πλαίσιο της ημερήσιας πολυ-θεματικής εκδήλωσης της ΤΕΚ στο θέατρο ΕΜΠΡΟΣ.

Καταρχήν θα πρέπει να σταθούμε στο ερώτημα αν υπάρχει σήμερα πολιτική τέχνη, ερώτημα το οποίο μας οδηγεί αυτόματα στο ερώτημα περί πολιτικού στη τέχνη. Αν ορίσουμε ως πολιτικό το σύνολο των αξιών με τις οποίες ένας άνθρωπος πορεύεται στη σύγχρονη κοινωνία, αν μιλάμε δηλαδή για το λεγόμενο «τρόπο ζωής» πολιτική τέχνη υπάρχει μαζικά καταρχήν από τους κυρίαρχους (πχ Βανδή, Παντελίδης κλπ.) όπως και από τους «από κάτω», όταν πχ ένα ραπάρισμα ενός πιτσιρικά από τα δυτικά προάστια κρίνει και απορρίπτει τα κυρίαρχα κοινωνικά και πολιτιστικά πρότυπα. Νομίζω όμως ότι τη σημερινή συζήτηση την αφορά το ερώτημα του πολιτικού ως συγκεκριμένης παρέμβασης στα μεγάλα κοινωνικά, πολιτικά και πολιτισμικά ζητήματα της εποχής μας, τις αντιπαραθέσεις και συγκρούσεις που γεννάνε αυτά και τη τοποθέτηση των ανθρώπων που παράγουν καλλιτεχνικό έργο οποιαδήποτε μορφής και ποιότητας, σε αυτά.

Δημόσια δήλωση: Αλληλεγγύη στους εργαζόμενους που καταγγέλουν την αλυσίδα "πολιτισμού" ΙΑΝΟΣ

Η ΤΕΚ συνυπογράφει την δημόσια δήλωση αλληλεγγύης στο σωματείο/σύλλογο βιβλιοϋπαλλήλων και τους εργαζόμενους που αντιστέκονται στην βαρβαρότητα της αλυσίδας "πολιτισμού" ΙΑΝΟΣ:

Εμείς οι παρακάτω υπογράφοντες που με τον ένα ή άλλο τρόπο υπηρετούμε τις τέχνες, τις επιστήμες και τον πολιτισμό, εκφράζουμε την αλληλεγγύη μας στον αγώνα που δίνουν οι βιβλιοϋπάλληλοι για  εργασία με αξιοπρέπεια και δικαιώματα.

Στεκόμαστε απέναντι στην προσπάθεια σπίλωσης ενός αγώνα και χρήσης εκβιασμών προς υπαλλήλους για υπογραφή δηλώσεων καταδίκης της συνδικαλιστικής δράσης και αποδοχής απώλειας δικαιωμάτων, πόσο μάλλον όταν είναι αποδεδειγμένο ότι η άρνηση υπογραφής αυτών των κειμένων, σηματοδοτεί την είσοδο τους σε "μαύρες λίστες" και τελικά στην απόλυση. Αυτές οι ενέργειες θυμίζουν εποχές που όλοι θα θέλαμε να ξεχάσουμε. Η εφαρμογή τους από μια "αλυσίδα πολιτισμού" δυστυχώς  καμιά σχέση δεν έχει με τον πολιτισμό, αλλά μόνο με τις αλυσίδες.

Οι εκδικητικές απολύσεις, τα scanners που μετατρέπουν τους υπαλλήλους σε μηχανάκια πωλήσεων, η επιβολή ατομικών συμβάσεων, είναι πρακτικές που θα έπρεπε να είχαν εξαλειφθεί από κάθε χώρο εργασίας και πρώτα απ' όλα από χώρους που προωθούν ένα πολιτιστικό αγαθό όπως το βιβλίο.

Σήμερα που σε αρκετές περιπτώσεις η εργασία τείνει να θεωρείται φιλοδώρημα και ονομάζεται πλέον "ευέλικτη απασχόληση", "ωφέλεια", "κατάρτιση", η κατάφορη παραβίαση κάθε έννοιας δικαιώματος και αξιοπρέπειας των υπαλλήλων του Ιανού κάνει αδύνατη την συνεργασία μας με την διεύθυνση του, για όσο διάστημα θα συνεχίζονται αυτές οι πρακτικές. Ο πολιτισμός δεν παράγεται από ανθρώπους με σκυμμένο κεφάλι. Ανάμεσα στα άλλα προϋπόθεση του είναι η αξιοπρέπεια και η κοινωνική αλληλεγγύη.

Σουπρεματισμός Εκατό Χρόνια: Το Όριο όλων των Καλλιτεχνικών Καινοτομιών του Παρελθόντος

Παντιέρα

του Θεόδωρου Μαριόλη* 

Σύντροφοι εγερθείτε, ελευθερώστε τους εαυτούς σας από την τυραννία των αντικειμένων.

Καζιμίρ Μαλέβιτς 

 Ι. Σε ένα από τα ελάχιστα πρωτοποριακά κείμενα που έχουν συνταχθεί στη νέα ελληνική γλώσσα, ο ποιητής Νίκος Φωκάς (1981) πραγματεύτηκε το ακόλουθο ερώτημα: «[Γ]λώσσα χωρίς αναφορές δεν υπάρχει. Επομένως, κι η Ποίηση, εφόσον κάνει χρήση της γλώσσας, δεν μπορεί παρά να είναι αναφορική. […] Είναι δυνατό να υπάρξει ποίηση χωρίς εξωτερικές αναφορές; Είναι δυνατό να έχουμε ποιήματα ή κείμενα που δε παραπέμπουν σε τίποτε έξω από τον εαυτό τους, σε κανένα μέρος του «όλου», σε κανένα συμβολισμό του κόσμου από τα μέρη του; – ποιήματα που συνιστούν τα ίδια απόλυτη και στεγανή πραγματικότητα; κείμενα στα οποία όλα τους τα στοιχεία λειτουργούν ως σημαίνοντα και σημαινόμενα ταυτόχρονα;».

Φώντας Λάδης: Τέχνη, πολιτική, πολιτικό τραγούδι*

left.gr 

*Διαβάστηκε στην  παρουσίαση του βιβλίου «Καθημερινός Φασισμός» (εκδόσεις Μετρονόμος), που έγινε στην «Αλκυονίδα» την Τετάρτη,  10 Δεκεμβρίου 2014.

Λέμε συχνά «πολιτικό τραγούδι» ή «πολιτική τέχνη»: Έχει δικαίωμα η πολιτική να παρεμβαίνει στην τέχνη ή το αντίστροφο; Έχει δικαίωμα ο καλλιτέχνης, ο συγγραφέας -ο δημιουργός- να επηρεάζεται από τις στενές ή ευρείες πολιτικές του απόψεις και να τις μεταγγίζει στο έργο του, με σκοπό να επηρεάσει ανάλογα τους ακροατές, τους θεατές, τους αναγνώστες του; Αλίμονο, αν δεν το κάνει. 

Φτου Ρουβά και…βγαίνω

Ημεροδρόμος

του Άρη Σκιαδόπουλου

Όχι, ρε πούστη μου! Δεν μπορεί νάναι αυτή η πατρίδα μου! Δεν είναι δυνατόν Πολιτισμός της νάναι κάποιες «ρουβίτσες», με τρύπια τζιν κι” άναρθρες κραυγούλες. Δεν μπορεί να ορίζεται έτσι η αξία του καλλιτέχνη. Να βραβεύεται ο Ρουβάκος με το βραβείο Κουν από μια απίθανη επιτροπή που δεν την ξέρει ούτε η μάνα της κι” αφού από την Ένωση Κριτικών αναγκάστηκαν να παραιτηθούν καθηγητές όπως ο Τσατσούλης κι ο Πατσαλίδης.

"Πιο ελεύθεροι στον κομμουνισμό!" Όταν οι πρώην "διαφωνούντες" έζησαν τον κόσμο της Δύσης

Το Περιοδικό

του Andre Vltchek. Μετάφραση: Ιωάννα Προκόπη – Γιώργος Μιχαηλίδης - ΑΝΘΡΩΠΟΙ, Συνεντεύξεις - 03/12/2014

Ο Milan Kohout μαζί με τον Kundera ήταν οι πιο προβεβλημένοι καλλιτέχνες της Άνοιξης της Πράγας. To περιοδικό counterpunch δημοσίευσε μία συνέντευξή του με τον Andre Vltchek*, την οποία μεταφράσαμε και αναδημοσιεύουμε, κυρίως γιατί εκφράζει μια άποψη που δεν είναι εύκολο να διαβάσει κάποιος αλλού.Ο Milan Kohout είναι στοχαστής, καλλιτέχνης, και καθηγητής. Γεννήθηκε στην Τσεχοσλοβακία, όπου και έζησε πριν από την υπογραφή της «Χάρτας του 77», μετανάστευσε στις Ηνωμένες Πολιτείες όπου και έγινε πολιτογραφημένος πολίτης των ΗΠΑ. Ο Kohout απογοητεύτηκε πλήρως με τον καπιταλισμό, και το Δυτικό καθεστώς. Για δεκαετίες κάνει παρουσιάσεις σε όλο τον κόσμο, έρχεται αντιμέτωπος με τον δυτικό ιμπεριαλισμό, τον ρατσισμό, τον καπιταλισμό και όλες τις θρησκείες του κόσμου, ιδιαίτερα τον Χριστιανισμό.

Πικάσσο: Πώς έγινα κομμουνιστής

mauroflight

“Βρήκα τον εαυτό μου” 

“Η προσχώρησή μου στο Κομμουνιστικό Κόμμα είναι η λογική συνέπεια όλης μου της ζωής, όλου μου του έργου γιατί, είμαι υπερήφανος γι’ αυτό, δεν πήρα ποτέ τη ζωγραφική σαν διασκέδαση ή ψυχαγωγία. Θέλησα με το σχέδιο και το χρώμα, αυτά ήταν το όπλα μου, να μπω όσο μπορούσα πιο μέσα στην ανθρώπινη ψυxή, πιο βαθειά στη γνώση του κόσμου που μας λυτρώνει κάθε μέρα και περισσότερο. Προσπάθησα με το δικό μου τρόπο να εκφράσω αυτό που νόμιζα πιο αληθινό, πιο δίκηο, πιο υψηλό, κι όλοι οι μεγάλοι καλλιτέχνες ξέρουν καλά πως αυτό είναι και το πιο ωραίο.

Για την Παλαιστίνη τραγούδα και γέλα...

Η μουσική της Ιντιφάντα 

του Μιχάλη Παπαμακάριου, από Το Περιοδικό

 Tο παλαιστινιακό ζήτημα βρίσκεται μια ακόμη φορά με τραγικό τρόπο στην επικαιρότητα. Φροντίζουν για αυτό οι επιθέσεις και οι βομβαρδισμοί του Ισραηλινού στρατού στη Γάζα, η υποκρισία της «διεθνούς κοινότητας» και οι αντιδράσεις σε όλο τον κόσμο για το έγκλημα διαρκείας που διεξάγεται από το κράτος του Ισραήλ. Το κείμενο αυτό δεν έχει σκοπό να αναλύσει την κατάσταση στη Παλαιστίνη – το Περιοδικό άλλωστε έχει φροντίσει για αυτό – αλλά να αναδείξει μία άλλη διάσταση της παλαιστινιακής υπόθεσης, την μουσική των ίδιων των Παλαιστινίων και αυτήν που στέκεται δίπλα στους Παλαιστίνιους. 

Ross Daly: Είναι ντροπή να σωθεί το Μουσείο Καζαντζάκη με την αρωγή του Βαγγέλη Μαρινάκη

Με αφορμή την είδηση ότι το μουσείο Καζαντζάκη, στη Μυρτιά Ηρακλείου, θα μπορέσει να σωθεί με τη βοήθεια του Βαγγέλη Μαρινάκη, ο Ross Daly δημοσίευσε στον λογαριασμό του στο facebook το παρακάτω μήνυμα."Ντροπή να σωθεί του Μουσείο Καζαντζάκη με την αρωγή της ποδοσφαιρικής (και όχι μονο) μαφίας". Τι άλλο μένει να προσθέσουμε; Ο καλλιτέχνης στους καιρούς της καπιταλιστικής κρίσης και της σύνθλιψης της ζωής εργαζομένων και λαού πρέπει να διαλέξει: Ή με το κεφάλαιο και τις "αξίες" του, ή με τον εργαζόμενο λαό και τη ζωή του.

Οι απεργοί πείνας διοικητικοί κρατούμενοι δημοσιεύουν τη διαθήκη τους καθώς βρίσκονται στο «χείλος του θανάτου»

Aναδημοσιεύουμε ένα συγκλονιστικό κείμενο των κρατούμενων Παλαιστινίων στις Ισραηλινές φυλακές:

Οι Παλαιστίνιοι κρατούμενοι μάχονται το Ισραηλινό Σύστημα Φυλακών με τα άδεια τους στομάχια από τις 24 Απριλίου, όταν ξεκίνησαν τη μακροβιότερη μαζική απεργία πείνας στην ιστορία του κινήματος των Παλαιστίνιων κρατούμενων. Η πείνα είναι το μόνο όπλο που τους απομένει ενάντια στο IPS (Ισραηλινό Σύστημα Φυλακών) και τον καλά εξοπλισμένο Ισραηλινό στρατό κατοχής. 

Ο Κωστής Μαραβέγιας με κοροϊδεύει...

Τα σχόλια είναι περιττά. Χορτάσαμε από καλλιτέχνες που το παίζουν και καλά ευαίσθητοι, εναλλακτικοί και κινηματικοί και το μόνο που τους νοιάζει είναι η καριέρα και τα λεφτά...

του Ηρακλή Οικονόμου από Το Περιοδικό

Αγαπημένο μου ημερολόγιο, ο Κωστής Μαραβέγιας λέει στις 20 Ιουνίου του 2013, σε συνέντευξή του στο «Ποντίκι» και στην Χρυσούλα Παπαϊωάννου: "Το λουκέτο στην ΕΡΤ ήταν η πιο εντυπωσιακή εξουσιαστική επίδειξη ισχύος που έχω δει. Μια επιπόλαιη, ατσούμπαλη και πολιτικάντικη κίνηση. Όχι ότι δεν χρειαζόταν εξυγίανση, αλλά το κλείσιμο είναι ένας τελείως λάθος και άδικος τρόπος. Είναι απαράδεκτο να σβήνει το σήμα και να πέφτει μαύρη σελίδα. Και δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι τελικά η κατάσταση αυτή θα εξελιχθεί σωστά. Ήταν μια μεγάλη ήττα πολιτικών προθέσεων αυτό που έγινε. Η πολιτική άλλωστε έχει να κάνει και με το πώς χειρίζεσαι τα σύμβολα".  

Όμως, στις 8 Μαΐου του 2014, ένα χρόνο μετά, ο Κωστής Μαραβέγιας γράφει κάτι άλλο – στην ιστοσελίδα του στο Facebook: "Αγαπημένοι μου είμαι στην ευχάριστη θέση να σας ανακοινώσω πως την Κυριακή 11 Μαΐου στις 21.00 θα μεταδοθεί το 1ο επεισόδιο της νέας μου εκπομπής «Μουσική Παντού«. Όλα ξεκίνησαν με την προτροπή της παραγωγού Βίκυς Λάσκαρη για την υλοποίηση μιας ιδέας που είχα μοιραστεί μαζί της εδώ και πολύ καιρό για τη δημιουργία μιας μουσικής εκπομπής όπου αγαπημένοι, κυρίως Έλληνες μουσικοί θα παίζουν και θα τραγουδούν σε κάθε γωνιά της πόλης. Χωρίς όφωνα και καλώδια. Σε τρένα, σε λεωφορεία και πλατείες. Σε πλοία, σε αυλές και πάνω σε ποδήλατα. Μουσική παντού. Με πολλή λαχτάρα έγραψα και σκηνοθέτησα την εκπομπή (…) Η B&G Productions κατέθεσε την πρόταση και το κανάλι που θα στεγάσει την εκπομπή είναι η Δημόσια Τηλεόραση ή αλλιώς ΝΕΡΙΤ". 

Θα μπορούσε να είναι για γέλια, αν δεν ήταν για κλάματα.

 Ο Μαραβέγιας της διαμαρτυρίας ενάντια στο κλείσιμο της ΕΡΤ πήρε πρώτος-πρώτος μουσική εκπομπή στη ΝΕΡΙΤ. Να το ξαναπώ για να το καταλάβετε. Ο λόγος που ξεποδαριαζόμασταν στην Μεσογείων και πηγαίναμε στις συναυλίες διαμαρτυρίας υπέρ της ΕΡΤ και κατά της «αποφασίζομεν και διατάσσομεν» κυβερνητικής πολιτικής ήταν για να πάρει εκπομπή ο Μαραβέγιας. 

Κάποιος με κοροϊδεύει εδώ, και δεν μου αρέσει να με κοροϊδεύουν. Τη στιγμή που τους χρειαζόμαστε περισσότερο, τη στιγμή της πλήρους καταβαράθρωσης στο νέο Μεσαίωνα της κυβέρνησης και του ΔΝΤ, τη στιγμή του μεγαλύτερου σκοταδισμού και της μεγαλύτερης εκμετάλλευσης, τούτη τη στιγμή διαλέγει η εμπροσθοφυλακή του ελληνικού τραγουδιού για να κοροϊδέψει το λαό – συνειδητά ή ασυνείδητα. Γιατί περί κοροϊδίας πρόκειται, και μάλιστα μεγάλης, τη μια χρονιά να το παίζεις συνείδηση των επαναστατημένων και την άλλη χρονιά να παίρνεις εκπομπή στη ΝΕΡΙΤ. Πώς είπαμε; «Η πολιτική άλλωστε έχει να κάνει και με το πώς χειρίζεσαι τα σύμβολα». 

Είναι δικαίωμά των αγαπημένων μας καλλιτεχνών να στοιβάζονται έξω απ’ τη ΝΕΡΙΤ των ΜΑΤ, και δεν μπορεί κανείς να τους το στερήσει. Καλό θα ήταν όμως να μην περιμένουν να τους πάρει πλέον κανένας στα σοβαρά – τουλάχιστον κανένας απ’ όσους διατηρούν ακόμη ένα ελάχιστο ιδεολογικό, πολιτικό, αισθητικό, και προπαντός ηθικό κριτήριο μέσα τους. 

ΥΓ: Όλα αυτά δεν αφορούν βεβαίως μόνο τον οργανωτή της εκπομπής, αλλά ισχύουν στο ακέραιο και για τους καλεσμένους – συμμετέχοντες…

«ΤΟ ΔΙΛΗΜΜΑ ΤΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΥ» Εκλογές ή Δικτατορία;;;

Συνεχίζουμε τις αναδημοσιεύσεις από το βιβλίο του Φώντα Λάδη: “Μίκης Θεοδωράκης, Το χρονικό μιας επανάστασης 1960-1967, Η Ιστορία της γενιάς του 1-1-4 και των Λαμπράκηδων”. Μια συμβολή στην γνώση της περιόδου πριν τη χούντα που επιβλήθηκε στο λαό μας από την άρχουσα τάξη το 1967.

του Φώντα Λάδη από το blog των Λαμπράκηδων

«Απ’ το μονάρχη πιο βαριά δεν είναι συμφορά σε μια πόλη. Κι όπου ο λαός αφέντης είναι, βλέπει με χαρά του ν’ ακμάζουν παλικάρια. Μα ο βασιλιάς μισεί ένα τέτοιο πράγμα. Κι όπου έξυπνος κι αντρείος, τον ξεπαστρεύει…» Έτσι μας λέει ο Ευριπίδης στις δικές του Ικέτιδες. Μετά το βασιλικό διάγγελμα άρχισαν ξανά, συχνές- πυκνές, οι εκτοπίσεις πολιτών «επικινδύνων διά την δημοσίαν ασφάλειαν». Τους «Λαμπράκηδες» δεν τους είχαν διαλύσει ακόμα. Η κυβέρνηση έβαλε μπροστά το νομοσχέδιο «περί συμπληρώσεως των περί Ενώσεων προσώπων κειμένων διατάξεων». Έγιναν διαδηλώσεις, συγκεντρώσεις, δηλώσεις πολιτικών: κάτω τα χέρια από τη Νεολαία Λαμπράκη.

Από τους Wobblies στον Woody Guthrie και τον Nightwatchman Ιστορική αναδρομή στο Αμερικάνικο εργατικό τραγούδι (δεύτερο μέρος)

του Μιχάλη Παπαμακάριου

Συνέχεια από το πρώτο μέρος…

Η αναβίωση της δεκαετίας του ‘60  

Ο Seeger θα πρωταγωνιστήσει στην φολκ αναβίωση της δεκαετίας του ‘60. Αρκετά καλλιεργημένος ο ίδιος και έχοντας συνείδηση για το ρόλο που θέλει να παίξει το τραγούδι του, καταφέρνει από τη δεκαετία του ‘50 να συνδεθεί με τις αναζητήσεις των πιο πρωτοπόρων δημιουργών και με το κλίμα της αμφισβήτησης που κυοφορείται εκείνη την περίοδο. Για μια ακόμη φορά, η «ανάπλαση» που είχε καταφέρει ο Guthrie χρόνια πριν, συμβαίνει και πάλι με άλλους πρωταγωνιστές, οι οποίοι βάζουν τη φολκ μουσική στη νεολαία της αμφισβήτησης της δεκαετίας του ‘60. Οι Phill Ocks, Joan Baez, Tom Paxton και άλλοι, αλλά και ο πρώιμος Dylan, όπως και πλευρές της τραγουδοποιίας του Johnny Cash, συνθέτουν το μουσικό μωσαϊκό της δεύτερης αναβίωσης του λαϊκού τραγουδιού διαμαρτυρίας.

Από τους Wobblies στον Woody Guthrie και τον Nightwatchman Ιστορική αναδρομή στο Αμερικάνικο εργατικό τραγούδι (πρώτο μέρος)

από  "το Περιοδικό"

του Μιχάλη Παπαμακάριου

Εκατό χρόνια πέρασαν από τη σφαγή του Ludlow και εβδομήντα χρόνια από το τραγούδι του Woody Guthrie για το ίδιο γεγονός. Η επέτειος αυτή και η σύμπτωσή της μέσα σε ένα δεκαήμερο με την επέτειο της εφετινής εργατικής πρωτομαγιάς, αποτέλεσαν την αφορμή για να γραφτούν οι γραμμές που ακολουθούν, στις οποίες καταπιανόμαστε με το σάουντρακ αυτών των γεγονότων, δηλαδή με το αμερικανικό εργατικό και συνδικαλιστικό τραγούδι και το σημαντικό του ρόλο συνολικά στην εξέλιξη του αμερικανικού λαϊκού τραγουδιού.

Το θέμα αυτό δίνει και μια απάντηση στην άποψη που υποστηρίζει ότι το στρατευμένο τραγούδι, ή, αλλιώς, η οργανική ένταξη της τέχνης στο εργατικό και λαϊκό κίνημα δεν οδηγεί σε  καλλιτεχνικού επιπέδου δημιουργία. Εννοείται ότι κάθε είδους στρατευμένη δημιουργία δεν είναι και καλλιτεχνικά αξιόλογη, πολλές φορές μπορεί να είναι απλά δημαγωγική. Άλλο αυτό κι άλλο η άποψη ότι η στράτευση «σκοτώνει το τραγούδι» και την τέχνη γενικότερα. Όσοι υποστηρίζουν αυτό, ερμηνεύουν επιλεκτικά την ιστορία των λαϊκών πολιτισμών και  αναφέρονται μάλλον σε  καρικατούρες πολιτικής τέχνης.

Το 13ο κεφάλαιο – Ο “σατανικός” κύριος Παπαδόπουλος

από το blog των Λαμπράκηδων

Πριν λίγες μέρες συμπληρώθηκαν 47 χρόνια από το χουντικό πραξικόπημα του 1967, όπου ένας ολόκληρος λαός μπήκε στο γύψο, γιατί το κίνημά του το φοβήθηκε η άρχουσα τάξη της χώρας μας. Για να συμβάλλουμε στην απόκτηση πιο ουσιαστικής γνώσης της περιόδου ΠΡΙΝ τη χούντα, αναδημοσιεύουμε το 13ο κεφάλαιο από το βιβλίο του Φώντα Λάδη: “Μίκης Θεοδωράκης, Το χρονικό μιας επανάστασης 1960-1967, Η Ιστορία της γενιάς του 1-1-4 και των Λαμπράκηδων”. Πρόκειται για τη μαρτυρία του Φώντα Λάδη για το ρόλο προσώπων προβεβλημένων και πολιτικών, που προετοίμασαν το ολισθηρό έδαφος για την επιβολή της Δικτατορίας του “σατανικού” κυρίου Παπαδόπουλου, του οποίου η “παρουσία” είναι ήδη “ορατή” δυο τουλάχιστον χρόνια πριν το έγκλημά του σε βάρος της χώρας, της ιστορίας της, της οικονομίας της και του πολιτισμού της.

Νεκρανάσταση ή Δευτέρα Παρουσία;*

ιστορική φωτό, από την ίδρυση του ΣΦΕΜ

του Φώντα Λάδη 

*Ομιλία σε πρόσφατη εκδήλωση για την ανασύσταση του Συλλόγου Φίλων Ελληνικής Μουσικής. Από τον ιστορικό αυτό σύλλογο, τον ΣΦΕΜ, "ξεπήδησαν" στην δεκαετία του ’60 οι περισσότεροι από τους συνθέτες, ποιητές και τραγουδιστές που ανανέωσαν το ελληνικό τραγούδι στην σημαντική εκείνη περίοδο.  

Αγαπητοί φίλοι και φίλες, 

Τι ακριβώς είναι και τι σημαίνει η σημερινή μας σύναξη; Ας βάλουμε μερικά σκληρά ερωτήματα στον εαυτό μας. Μόνον έτσι μπορούμε να φτάσουμε σε ρεαλιστικά συμπεράσματα και απαντήσεις. Ας δούμε πώς θα έβλεπε το εγχείρημα όσων πήραν τη πρωτοβουλία για την επανασύσταση του ΣΦΕΜ, κάποιος παρατηρητής που θα στεκόταν απέξω, ας πούμε ένας νέος άνθρωπος.

Η Τέχνη ως εργαλείο ανάλυσης, κατανόησης και παρέμβασης στην πραγματικότητα

της Ελένης Μηλιαρονικολάκη από τον Ριζοσπάστη 

Ομιλία της Ελένης Μηλιαρονικολάκη (υπεύθυνη τμήματος πολιτισμού της ΚΕ του ΚΚΕ) στο πρώτο σεμινάριο που διοργάνωσαν η ΤΟ Καλλιτεχνών της ΚΟΑ του ΚΚΕ και η Επιτροπή Φεστιβάλ ΚΝΕ - «ΟΔΗΓΗΤΗ», στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας-πρόσκλησης για δημιουργία πρωτότυπου καλλιτεχνικού έργου. 

Επιλέξαμε αυτό το θέμα για το πρώτο σεμινάριο γιατί είναι βέβαιο ότι ο καθένας από εσάς που ανταποκριθήκατε στην πρόσκλησή μας θα έχει θέσει πολλές φορές στον εαυτό του το ερώτημα: Για ποιο λόγο ασχολούμαι με την τέχνη, τη λογοτεχνία, το θέατρο, τα εικαστικά, τη μουσική, τον κινηματογράφο; Ποιος είναι ο ρόλος μου; Να διασκεδάζω τον κόσμο, να τον λυτρώνω, να τον συγκινώ, να τον ευαισθητοποιώ, να τον παρακινώ να κάνει το σωστό;