…Δε θα πεθάνει μόνος, τσάκισέ τον!
Το 3ο αντιφασιστικό φεστιβάλ παραστατικών τεχνών, είναι πραγματικότητα! Πρόκειται για ένα γόνιμο και ελπιδοφόρο καλλιτεχνικό εγχείρημα/γεγονός το οποίο μπορεί να συμβάλλει με ουσιαστικό και θετικό τρόπο, στο δυνάμωμα του αντιφασιστικού αγώνα. Μπορεί να συμβάλλει στην συνεργασία των καλλιτεχνών που δεν υποτάσσονται στην σημερινή καπιταλιστική βαρβαρότητα της οποίας γέννημα είναι και ο φασισμός. Με αυτό το σκεπτικό ως Τέχνη Εν Κινήσει συμμετέχουμε στις εκδηλώσεις του φεστιβάλ! Παράλληλα καταθέτουμε και την δική μας αντίληψη/πράξη, ως συμβολή γύρω από την κατανόηση του φασισμού και των αιτιών που τον γεννούν. Όσο πιο ολοκληρωμένα κατανοήσουμε το φασιστικό φαινόμενο, τόσο πιο αποτελεσματικά θα το αντιμετωπίσουμε!
Κριτική στο φασισμό από την πλευρά των εργαζομένων, από την πλευρά όλων των καταπιεσμένων!
Ο καπιταλισμός σε περιόδους κρίσιμες όπως η σημερινή, δεν διστάζει να χρησιμοποιεί παρακρατικούς μηχανισμούς. Μας θυμίζει ότι, αν δεν ηγεμονεύει η κοινωνική συναίνεση προς όφελός του, υπάρχουν και άλλοι δρόμοι για να λογαριαστεί με τους καταπιεσμένους. Βγάζει στους δρόμους τους φασίστες με τα τάγματα εφόδου, μας λέει καθαρά πόσο πολύ είναι διατεθειμένος να επιτεθεί σε φτωχούς και εργάτες όταν απειλείται. Έτσι βλέπουμε ότι το σύστημα και τα αστικά κόμματα βοήθησαν το στέριωμα των φασιστών στη χώρα μας, είτε με χρήμα, είτε στρέφοντας την πολιτική συζήτηση σε ακροδεξιές κατευθύνσεις. Οι συλλήψεις και η επερχόμενη δίκη ανώτατων στελεχών τους, δεν πρέπει να ειδωθούν με το σκεπτικό «οι χρυσαυγίτες στη φυλακή και καθαρίσαμε με τον φασισμό», διότι μόνο η ήττα του φασισμού σε πολιτικό, πολιτισμικό και ιδεολογικό επίπεδο θα τον στείλει στα αζήτητα!
Με ποιό περιεχόμενο θα μπορούσε η τέχνη να συνδράμει το αντιφασιστικό κίνημα;
Δημοφιλής είναι η άποψη, πως ο φασισμός υποφέρει από ιδεολογική φτώχεια. Κάθε άλλο! Ο φασισμός βρίθει ιδεών. Οι φασίστες ζουν σε ένα κόσμο γεμάτο αμφιβόλου εγκυρότητας ιστορικές αναφορές, μυθοπλασίες, νεφελώδεις συνεπαγωγές, «ηρωισμούς», τσάμπα μαγκιές και βεβαίως «ρομαντισμούς» και προγονοπληξίες. Έχει γραφτεί ότι η τέχνη έχει τη δυνατότητα να δρα σαν καθρέφτης και σα σφυρί για την κοινωνία. Έχει την δυνατότητα μέσα από τα αισθητικά σχήματα που παράγει να την αναπαριστά, αλλά και να την επηρεάζει, να την σμιλεύει.
Μετά από αυτές τις σκέψεις προκύπτει αμέσως μια δυνατότητα για την τέχνη: Να αποκαλύψει, να ξεμπροστιάσει τον φασισμό! Η ρηγμάτωση των εθνικιστικών/φασιστικών ιδεολογημάτων που αποτελούν την έμπνευση για την αποφασιστικότητα των μαχητών τους, είναι ένα έργο σημαντικό. Για παράδειγμα, η σάτιρα έχει ιδιαίτερη αξία· το ξεγύμνωμα της διανοητικής/πολιτισμικής τους τρικυμίας και άγνοιας μπορεί να χτυπήσει τη μυθοπλασία του ακαταμάχητου στρατοπέδου που μας τσαμπουνάνε. Και παράλληλα, να δώσει θάρρος και ζέση στο αντιφασιστικό κίνημα.
Τι θα μπορούσαν να κάνουν οι καλλιτέχνες?
Σήμερα, δεν είναι εποχή για τους καλλιτέχνες, να επιδίδονται σε ομφαλοσκόπηση και ναρκισσισμό. Είναι καιρός, ο καθένας με τον ιδιαίτερο τρόπο που εκφράζεται και σύμφωνα με την ξεχωριστή καλλιτεχνική γλώσσα που μιλάει, να έρθει σε επαφή με την πραγματική κοινωνική κίνηση. Να αποκτήσει οργανική σχέση με αυτήν και στο πεδίο του αντιφασισμού.
Ποιά θα μπορούσε να είναι αυτή?
Τα χαρακτηριστικά του φασισμού που αναφέραμε πιο πάνω, αποτυπώνονται και στο πεδίο του πολιτισμού. Οι φασίστες θέλουν την τέχνη να επιβάλλεται με όρους απόκρυψης της πραγματικότητας, θολούρας, μυθικών παραδόσεων, «ρομαντισμού» κλπ. Ο κάθε φορά ντόπιος πολιτισμός γίνεται καρικατούρα και ανάγεται σε υπεριστορική, μοναδική, απόλυτη αξία, ώστε να δικαιολογείται ο πολιτισμικός ιμπεριαλισμός και η πολιτισμική καταστολή των άλλων λαϊκών πολιτισμών.
Τα παραπάνω μας προσανατολίζουν ως καλλιτέχνες σε κινήσεις ανταγωνιστικές με το φασισμό: Το άπλωμα του χεριού, η συνεργασία με εργατικές/λαϊκές συλλογικότητες και κινήματα είναι το ένα. Ο φασισμός είναι η άγρια όψη του συστήματος, και η οργάνωση των από τα κάτω ενάντια στο σύστημα είναι ανταγωνιστική προς αυτόν. Οι καλλιτέχνες, μπορούμε να αντισταθούμε στη μυθομανή πολιτισμική φασιστική σαβούρα και να μην σταματήσουμε να αναδεικνύουμε τους αγώνες μας, τους πόθους μας, την καθημερινότητά μας, τη φιλία και τον έρωτα μας όπως εμείς τα ζούμε, το λυρισμό μας, το χιούμορ μας, τη διάθεση για ανατροπή της υπάρχουσας βαρβαρότητας!
Μεγάλης σημασίας όμως είναι, η ανάδειξη της λαϊκής και ταξικής αλληλεγγύης ανεξάρτητα από χρώμα και καταγωγή. Οι καλλιτέχνες πρέπει να παλέψουν για να δοθεί η δυνατότητα ανεξάρτητης έκφρασης πολιτικής και πολιτισμικής στους πρόσφυγες και μετανάστες εργαζόμενους, παράλληλα με την προσπάθεια για σύνδεση και διάλογο με τον ντόπιο πολιτισμό. Δεν πρέπει να αφεθεί το μονοπώλιο της ρύθμισης των σχέσεων μεταξύ Ελλήνων και ξένων στο αστικό κράτος και στους φασίστες. Για παράδειγμα, Έλληνες και ξένοι καλλιτέχνες μπορούμε από κοινού να διαμορφώσουμε στοχευμένα καλλιτεχνικά έργα. Η λαϊκή μουσική ντόπια και ξένη, η σύγχρονη έκφραση μέσω του -κάθε μορφής- rock, punk, hiphop, κλπ, καθώς και όλες οι μορφές τέχνης, όπως τα εικαστικά η χειροτεχνία το θέατρο, μπορούν να φέρουν κοντά τους «από κάτω». Τα δε περιεχόμενα των καλλιτεχνικών αυτών έργων μπορούν να βοηθήσουν στην κατανόηση των κοινών προβλημάτων.
Mια σκέψη για την αντίληψη των καλλιτεχνών στον αντιφασιστικό και συνολικότερα στον πολιτικό αγώνα
Η δουλειά των καλλιτεχνών είναι να παράγουν καλλιτεχνικά έργα. Άρα οι καλλιτέχνες είναι εργαζόμενοι, μόνο που η δουλειά τους παρουσιάζει μεγαλύτερη έμφαση στην αισθητική και στις ιδέες απ’ ότι η δουλειά ενός μαραγκού ή ενός μάγειρα. Αξίζει να αναρωτηθούμε, μήπως οι απόπειρες των καλλιτεχνών να συμβάλλουν στο αντιφασιστικό και γενικότερα στα κοινωνικά κινήματα υπονομεύτηκαν τόσα χρόνια από την εμπεδωμένη αντίληψη ότι αυτοί ξεχωρίζουν από το σύνολο, είναι μόνο φάροι για το σύνολο και όχι μέρος του; Είναι καιρός, να συνειδητοποιήσουμε ως καλλιτέχνες, πως η θέση μας είναι με τους από κάτω, ακριβώς επειδή η κοινωνική θέση της πλειοψηφίας των καλλιτεχνών είναι η ίδια με τη θέση του συνόλου των ταξικά και κοινωνικά καταπιεσμένων!
Μάρτιος 2015
Τέχνη Εν Κινήσει-ΤΕΚ
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου